Ενώ όλοι οι άλλοι τούτες τις ημέρες έχουμε μόνο την πολυτελή αγωνία τού τι θα γίνει στο Παγκόσμιο Κύπελλο, οι 18άρηδες και οι οικογένειές τους ζουν και το δράμα των πανελληνίων εξετάσεων. Την Παρασκευή ανακοινώθηκαν οι βαθμοί, μερικές χιλιάδες άριστοι/ες ησύχασαν γιατί βεβαιώθηκαν ότι θα ακολουθήσουν τις σπουδές που επιθυμούν στο ίδρυμα που προτιμούν, αλλά η τεράστια πλειονότητα των 105.000 υποψηφίων για τις 75.000 θέσεις θα αγωνιούν για δύο ακόμη μήνες, ώς την ανακοίνωση των «βάσεων».

Οι πανελλήνιες εξετάσεις είναι τερατώδες σύστημα, μοναδικό στην Ευρώπη –ίσως και στον κόσμο όλο. Πουθενά αλλού η πρόσβαση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση δεν είναι ταυτόχρονα τόσο μαζική (ως απαίτηση) και τόσο περιορισμένη (ως ικανοποίηση της απαίτησης). Βεβαίως, σε όλες τις χώρες η πρόσβαση στις νομικές και ιατρικές επιστήμες και στα κορυφαία ιδρύματα είναι περιορισμένη αλλά δεν καθορίζεται η λογική του συστήματος μετάβασης από τη δευτεροβάθμια στην τριτοβάθμια εκπαίδευση με βάση την υψηλή ζήτηση που έχουν αυτές οι σχολές, όπως συμβαίνει σε εμάς.

Επειδή λοιπόν ο αριθμός των θέσεων είναι περιορισμένος και η ζήτηση μεγάλη, το αποτέλεσμα είναι η διάλυση του λυκείου και η γιγάντωση των φροντιστηρίων, με οικονομικό κόστος για τις οικογένειες 2,5 δισεκατομμύρια ευρώ, υπολόγισε ο υπουργός Παιδείας Κώστας Γαβρόγλου –και ανυπολόγιστο ψυχικό. Τα προβλήματα είναι γνωστά, έχουν επανειλημμένα αναλυθεί, πρωθυπουργοί και υπουργοί Παιδείας έχουν κατά καιρούς επαγγελθεί την κατάργηση του άθλιου συστήματος και την αντικατάστασή του με άλλο «λυκειοκεντρικό», όπως συμβαίνει σε όλες τις χώρες της Ευρώπης. Τίποτα δεν έγινε.

Η ανακοίνωση του κ. Γαβρόγλου ότι εντός του Ιουλίου θα παρουσιάσει σύστημα «δομημένο γύρω από το απολυτήριο» με στόχο να εφαρμοστεί από το 2020 έγινε δεκτή με αδιαφορία, μειδιάματα ή και χλευασμούς. Και αν πράγματι υλοποιήσει τη δέσμευσή του, θα διαβάζουμε ότι «η κυβέρνηση προσπαθεί να αλλάξει ατζέντα» διότι καταρρέει ή για να ξεχάσουμε το Μακεδονικό ή τη μείωση των συντάξεων ή… ή…, ενώ κάποια κόμματα θα την απορρίψουν διότι «επείγει να πέσει η κυβέρνηση για να σώσουμε τον τόπο». Αντίστοιχα είχαν γίνει και τις προηγούμενες φορές –τίποτα δεν άλλαξε εξαιτίας της καταστροφικά συγκρουσιακής ελληνικής πολιτικής.

Με ευθύνη του συνόλου του πολιτικού συστήματος φορτώνουμε στα παιδιά και τα εγγόνια μας χρέη 350 δισεκατομμυρίων και την υποχρέωση αποπληρωμής τους με πλεονάσματα που «μόνο πετρελαιοπαραγωγές χώρες έχουν πετύχει» επισήμανε χθες ο Γιάννης Στουρνάρας. Ας τους δώσουμε τουλάχιστον τα γνωστικά εφόδια να μπορέσουν να σηκώσουν αυτό το βάρος, ας γίνει το πολιτικό σύστημα, για λίγο έστω, από κομματοκεντρικό, λυκειοκεντρικό.